ارائه الگویی برای ارزیابی و انتخاب تأمین‌کنندگان (مطالعه موردی : صنایع چوب و کاغذ مازندران)

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه پیام‌نور ساری

2 عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور

3 دانشگاه تهران

چکیده

با توجه به حجم بالای سرمایه‌گذاری در حوزه خرید و مشارکت با تأمین‌کنندگان و استقرار زنجیره‌های تأمین و نرخ بالای شکست همکاری‌های تجاری، می‌‌توان اطمینان یافت که در صورت عدم دقت در انتخاب بهترین تأمین‌کنندگان، اهداف تعریف شده برای سازمان‌ها در قالب زنجیره‌های تأمین، حاصل نخواهند شد. در این مقاله، ابتدا با بررسی و انجام مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای، شاخص‌های به­ کار رفته در ارزیابی تأمین‌کنندگان دیگر سازمان‌ها تعیین شده و طی یک نظرسنجی، این شاخص‌ها برای شرکت مورد مطالعه، بومی­ سازی شدند. از طریق پرسشنامه و مقایسات زوجی شاخص‌ها با یکدیگر و به کمک روش AHP4 گروهی، وزن شاخص‌های مورد نظر معین گردید و در ادامه، تأمین‌کنندگان مختلف، مطابق با تکنیک TOPSIS5 و بر مبنای شاخص‌های موزون شده، رتبه­ بندی شدند. الگوی ارائه شده در ارزیابی تأمین‌کنندگان شرکت مورد مطالعه، که تلفیقی از روش‌های AHP گروهی و تکنیک TOPSIS در یک فرآیند تصمیم‌ گیری بود، حاکی از قابلیت تلفیق این ابزارها در تأمین خواسته‌های سازمان و دست­یابی به یک الگوی مناسب برای تصمیم‌ گیری در خصوص تأمین‌کنندگان مواد اولیه بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Presenting a Pattern for Assessing and Selecting the Suppliers (Case Study: Mazandaran Wood and Paper Industries)

چکیده [English]

Considering high volumes of investments in purchasing domain and partnership with suppliers & establishment of supply chains and the high rate of commercial co-operations failures, we can be sure that in case of not paying enough attention in choosing the best suppliers, the described goals for organizations in the framework of supply chains will not be achieved. In this project, the indices used for assessing other organizations suppliers by reviewing and performing field studies and by an interview, these indices were domestication for the case study. By using questionnaires and couple comparisons of group AHP Approach, the weights of the desired indices were specified. Then, different suppliers were ranked based on TOPSIS and the coordinated indices. The presented model for assessing the above mentioned company's suppliers, which is a combination of AHP methods & TOPSIS in a decision making process, indicated the capability of combining these tools in supplying the organization's demands and accessing a suitable pattern for making decisions regarding suppliers of raw materials.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pattern
  • Suppliers
  • Group AHP Approach
  • TOPSIS
  • Supply Chain Management
]1[ رزمی، جعفر، ربانی، مسعود، رضایی، کامران، کرباسیان، سعید، "ارائه یک مدل پشتیبانی تصمیم‌گیری جهت برنامه‌ریزی، ارزیابی و انتخاب تأمین‌کنندگان"، نشریه دانشکده فنی دانشگاه تهران، جلد 38، شماره 5، ص 693 - 708 ، دی ماه 1383.
]2[ یزدانی، امیرعباس، " ارائه الگویی برای ارزیابی تأمین‌کنندگان مواد اولیه در صنایع چوب و کاغذ مازندران"، پایان­نامه کارشناسی ارشد MBA، دانشگاه پیام نور ساری، پاییز 1388.
]3[ سوهانیان، مهدی، " ارزیابی و رتبه بندی تأمین کنندگان در مدیریت زنجیره تأمین در صنعت خودرو "، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه مازندران، 1387.
]4[ آقاجانی، حسنعلی، یزدانی، امیرعباس، " تحول سازمانی با رویکرد بهینه سازی مدیریت زنجیره تأمین"، مجموعه مقالات دومین همایش تخصصی مدیریت، دانشگاه آزاد واحد فیروزکوه. بهار 1388.
]5[ یزدانی، امیرعباس و دیگران، " تحول سازمانی با ایجاد یکپارچگی در زنجیره تأمین، ضرورتی کارا در صنایع"، فصلنامه مدیریت زنجیره تأمین، سال سیزدهم، شماره 31، ص 30 - 42، بهار 1390.
]6[ سلیمانی، زهره، "مطالعه، ارزیابی و رده‌بندی تأمین کنندگان قطعات در زنجیره تأمین"، پایان­نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده مدیریت، شهریور 1384.
[7] Handfield, Robert & Ragatz, Gary & Peterson, Kenneth, "A Model of Supplier Integration into New Product Development", Journal of Product Innovation Management, Vol. 20, No. 4, pp. 284-299, July 2003.
]8[ رضائیان، علی، "مبانی سازمان و مدیریت"، چاپ هشتم، انتشارات ‌سمت‌، بهار 1385.
]9[ آذر، عادل،" تحقیق در عملیات، مفاهیم و کاربردهای برنامه‌ریزی خطی"، چاپ دوم، انتشارات سمت، بهار 1387.
]10[ اصغرپور، محمد جواد، "تصمیم‌ گیری‌های چند معیاره"، چاپ پنجم، انتشارات دانشگاه تهران، 1387.
[11] Shim, J. P., "Bibliographical Research on the Analytic Hierarchy Process (AHP)", Socio-Economic Planning Sciences 23: 3, pp. 161-167, 1989.
[12] Dickson, G.W., "An Analysis of Vender Selection System and Decision", Journal of Purchasing, Vol. 2, No.1, pp. 5-17, 1996.
[13] Dempsey, William A., "Vender Selection and Buying", Process Industrial Marketing Management, Vol.7, pp. 257-267, 1978.
[14] Humphreys, Paul & McIvor, R. & Chan, F., "Using Case-Based Reasoning to Evaluate Supplier Environmental Management Performance", Expert Systems with Applications, vol. 25, pp. 141–153, 2003.
]15[ آذرجم،" جزوه آموزشی ارزیابی تأمین‌کنندگان (مفاهیم، مدل‌ها و ابزارها)"، واحد تحقیق و توسعه شرکت آذرجم اسپادان، پروژه استقرار نظام ارزیابی و رتبه‌بندی تأمین‌کنندگان، اختصاصی صنایع چوب و کاغذ مازندران، آبان 1386.
[16] Ghodsypour S.H. & Obrien C., "A Decision Support System for Supplier Selection Using an Integrated Analytic Hierarchy Process and Linear Programming", International Journal of Production Economics, pp. 196-212, 1998.
]17[ تیموری، ابراهیم، "ارائه مدل‏هایی برای سیستم مدیریت زنجیره تأمین"، پایان‌‏نامه دکترای مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، 1378.
]18[ کرباسیان، سعید،" کاربرد مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی و تصمیم‌گیری در ارزیابی و انتخاب و برنامه‌ریزی اعضاء زنجیره تأمین"، پایان­نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه تهران، 1382.
]19[ ریاضی، افشین،" طراحی یک رویه تصمیم‏ گیری جهت ارزیابی، انتخاب و توسعه تأمین‏ کنندگان در مدیریت زنجیره تأمین"، پایان­‏نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، 1379.
[20] Vargas, L. G., "An Overview of the Analytical Hierarchy Process and Its Application", European Journal of Operational Research 48, pp. 2-8, 1990.
]21[ تیموری، ابراهیم، حافظ‌ الکتب، اشکان، "طراحی شبکه تأمین چند محصولی با استفاده از برنامه­ ریزی غیرخطی دو هدفه و به‌کارگیری روش AHP"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 47، ص 169 - 204، تابستان 1387.
]22[ گودرزی، غلامرضا، هاشمی، سید علی­اکبر،" شناخت و رتبه بندی عوامل ریسک خرید خارجی بر اساس روش AHP"، مجله اندیشه مدیریت، شماره 11، ص 159 - 183، تابستان 1391.
]23[ خاتمی، سیدعلی، خداوردی، روح اله، "انتخاب تأمین کنندگان قطعات در صنعت خودروسازی با استفاده از AHP"، مجله مدیریت توسعه و تحول، شماره 9، ص 45 - 52، 1391.
]24[ کرباسیان، مهدی و دیگران،"کاربرد مدل ISMجهت سطح­ بندی شاخص‌های انتخاب تأمین­ کنندگان چابک و رتبه­ بندی تأمین­ کنندگان با استفاده از روش TOPSIS - AHP فازی"، فصلنامه مدیریت تولید و عملیات، شماره 2، ص 107 – 134، تابستان 1390.
]25[ مؤمنی، منصور،" مباحث نوین تحقیق در عملیات"، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، بهار 1385.