شناسایی عوامل موثر بر مدیریت زنجیره تامین سبز در سامانه‌های آمادی

نویسندگان

1 دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان

2 دانشگاه هوایی شهید ستاری

3 مدیریت دولتی، عضو هیات علمی دانشگاه هوایی شهید ستاری

4 کارشناسی ارشد مدیریت آماد (لجستیک)

چکیده

مدیریت زنجیره سبز، بعنوان بخشی از سیستم مدیریت زیست‌ محیطی، سازمان‌ها را قادر می‌سازد که از رعایت ملاحظات زیست محیطی در تمام فرایندهای سازمان از مرحله تامین مواد اولیه، تولید محصول تا تحویل محصول به مصرف کننده مطمئن گردند. هدف از پژوهش حاضر، شناسائی و تجزیه و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر زنجیره تامین سبز به منظور بهبود عملکرد زیست ‌محیطی یک سازمان دولتی می‌باشد. بدین منظور از روش توصیفی- پیمایشی استفاده گردید و داده‌های مورد نیاز با روش نمونه گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران با جامعه محدود، از تعداد 96 نفر از کارکنان سازمان با تکمیل پرسشنامه در 6 بخش خرید سبز، مواد سبز، تولید و مصرف سبز، بازیافت و حمل  نقل بدست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که مهمترین شاخص در زنجیره تامین سبز، رعایت استانداردهای لازم در خرید ماشین آلات، تجهیزات و ابزار از نقطه نظر فنی و زیست محیطی و پایین‌ترین رتبه مربوط به شاخص عدم وجود آلایندگی آب و خاک و هوا در حمل و نقل می‌باشد و در وضعیت ایده‌آل بالاترین رتبه مربوط به احساس مسئولیت اجتماعی در رابطه با خرید سبز و پایین‌ترین رتبه مربوط به آگاهی تأمین کنندگان مواد اولیه در حفاظت از محیط زیست است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the Factors Affecting the Green Supply Chain Management In Logistic Systems

چکیده [English]

Green supply chain management as a part of environmental management system; enables the organization to make sure the application of environmental considerations in the all process from the supply of raw materials to production and product delivery to the consumer. The objective of this research is to identify and analyze the factors influencing green supply chain to improve the environmental performance of a governmental organization. By applying the survey-interview method, required data was collected from 96 employees. An explorative study is conducted based on 96 personal interviews by questionnaire completion in 6 sections: green procurement, green raw materials, green manufacture, waste management and green transportation. The results of this study showed that the most important factor in the green supply chain, is meeting the environmental regulations in the purchase of machinery, equipment and tools from technical and environmental point of view.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Green Supply Chain Management
  • Green Materials
  • Green Manufacturing
  • Green Recycling
  • Green Transport
  1. نیک‌نژاد، مریم؛ "زنجیره تامین سبز"، فصلنامه مدیریت زنجیره تامین سال سیزدهم شماره 34، 1390.
  2. ایمانی، دین محمد؛ احمدی، افسانه؛ "مدیریت زنجیره تامین سبز راهبرد نوین کسب مزیت رقابتی"، ماهنامه مهندسی خودرو و صنایع وابسته سال اول شماره 10، 1388.
  3. میرغفوری، سید حبیب‌اله؛ صادقی آرانی، زهرا؛ عزیزی، فاطمه؛ "ارایه‌ مدلی جهت انتخاب تامین‌کننده سبز با رویکرد تصمیم‌گیری چندمعیاره- مطالعه‌ی موردی: شرکت‌های منتخب کاشی ‌و‌سرامیک استان یزد"، پژوهش‌های محیط‌زیست سال 5 شماره 10، 1393.
  4. زنجیره‌چی، س.م.، اسدیان اردکانی، ف.، عزیزی، ف.، مروج، س. "ارائه چارچوب ارزیابی سبز بودن صنایع تولیدی براساس عملکرد محیطی و رویکرد فازی (مطالعه موردی: صنایع کاشی، فولاد و نساجی استان یزد)"، محیط شناسی، سال سی و نه، شماره 1، 1392.
  5. Ninlawan, C., Seksan, P., Tossapol K. and Pilada, W.; “The Implementation of Green Supply Chain Management Practices in Electronics Industry”, Proceedings of the International Multiconference of Engineers and Computer Scientists, Hong Kong, 2010.
  6. فرج الهی، مرتضی؛ " زنجیره تامین سبز"، موسسه عالی صنعتی مازندران، 1393.
  7. Stevels, Ab. "Green supply chain management much more than questionnaires and ISO 14.001", Electronics and the Environment, 2002 IEEE International Symposium on. IEEE, 2002.‏
  8. الفت، لعیا؛ خاتمی فیروز آبادی، علی؛ خداوردی، روح ا.. ؛ "مقتضیات تحقق مدیریت زنجیره‌ی تامین سبز درصنعت خودروسازی ایران"، فصلنامه علوم مدیریت ایران سال ششم، 1390.
  9. Zhu, Qinghua, Sarkis, Joseph and Lai, Kee-hung, Kee-hung, “Green Supply Chain Management: Pressures, Practices and Performance within the Chinese Automobile Industry”, Journal of Cleaner Production 15, 2007.
  10. Srivastava, Samir K. "Green supply chain management: a state of the art literature review", International journal of management reviews 9.1: 53-80, 2007.
  11. Bose, Indranil, and Raktim Pal. "Do green supply chain management initiatives impact stock prices of firms", Decision support systems 52.3, 2012.
  12. Farahani, Reza Zanjirani, Nasrin Asgari, and Hoda Davarzani, eds. “Supply chain and logistics in national, international and governmental environment: concepts and models”. Springer Science & Business Media, 2009.‏
  13. Hsu, Chia-W., and Allen H. Hu. "Green supply chain management in the electronic industry", International Journal of Environmental Science & Technology 5.2 ,2008.
  14. Large, Rudolf O., and Cristina Gimenez Thomsen. "Drivers of green supply management performance: Evidence from Germany", Journal of Purchasing and Supply Management 17.3 ,2011.
  15. صدوقی، ساره؛ منصور، سعید؛ "موانع، مزایا و فعالیت‌های اجرایی لازم جهت تحقیق تولید سبز در زنجیره تامین سبز"، ماهنامه پست بانک ایران سال چهاردهم شماره 162، 1392.
  16. نخعی، آرزو؛ خیری، بهرام؛ "بررسی تاثیر عوامل منتخب بر قصد خرید محصولات سبز"، مجله مدیریت بازاریابی شماره 15، 1391.
  17. Mendoza, A. and Ventura, J.A. “Analytical models for supplier selection and order quantity allocation”. Applied Mathematical Modeling, (2012).
  18. رمضـانیان، محمـد رحـیم؛ اسـماعیل پـور، رضـا؛ تنــدکار، ســیده هدیــه؛ " تــأثیر آمیختــه بازاریـابی سـبز بـر فرآینـد تصـمیم‌گیـری خریـد مصـرف کننـدگان، مطالعـه مـوردی مصـرف کنندگان خانگی لامپ کم مصرف شهر رشـت "، نشریه مدیریت بازرگانی، دوره 2، شـماره 5، 1389.
  19. احمدی، سید علی اکبر؛ افشاری، محمدعلی؛ شکاری، حمیده؛ "ارائه مدلی برای سنجش موفقیت سازمان ها در مدیریت زنجیره تامین سبز با رویکرد انتخاب تامین کننده سبز مورد شرکت فولاد آلیاژی ایران"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، ویژه‌نامه شماره 66 ، 1392.
  20. Mostafa, M. M. “Shades of green: A psychographic segmentation of the green consumer in Kuwait using self-organizing maps”, Expert Systems with Applications, 2009.
  21. علامه، غزاله؛ اسمعیلی، مریم؛ تجویدی، ترانه؛ "توسعه چندین مدل قیمت‌گذاری در زنجیره تامین سبز تحت ریسک با رویکرد نظریه بازی‌ها"، دانشکده مدیریت- مدیریت صنعتی دانشگاه تهران، دوره‌ی 6 شماره‌ی 4، 1393.
  22. Ministry for the Environment. “Environment Strategy”. Wellington, NZ: Ministry for the Environment”, 1999.
  23. Perkins S., “Green Growth and Transport”. International transport forum at the OECD,Paris. 2011.
  24. اسماعیل پور، امید؛ سلطانی، گودرز مراد؛ شهرکی، علیرضا؛ شاه‌قلیان، کیوان؛ ریاحی، بهروز؛ کرد، باقر؛ موسوی نیک، محسن؛ "مدیریت زنجیره تامین سبز و حفظ بازار محصول"، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان، 1393.
  25. Farahani, Z. R., Asgari, N., & Davarzani, H. “Supply chain and logistics in national, international and governmental environment”. Springer-Verlag Berlin Heidelberg. (2009).
  26. چینی فروش، ح. و شیخ زاده، ح. رابطه عملکرد سازمان و زنجیره تامین سبز در پتروشیمی کشور، اکتشاف و تولید، شماره 69، 1389.
  27. Sarkis, J. editor. “Greening the supply chain”. London: Springer. 2006.
  28. خدابخشی , محمد، ناصری , سپیده، دهقان، فریبا ؛ "بررسی مولفه‌های زنجیره تأمین سبز در موسسات صنعتی"، اندیشه آماد، شماره 49، دوره سیزدهم، 1393.
  29. Kotzab, Herbert, Munch, Hilde M., Faultrier, Brigitte de and Teller, Christoph; “Environmental Retail Supply Chains: When Global Goliaths Become Environmental Davids”, International Journal of Retail & Distribution Management, Vol. 39, No. 9, pp. 658-681. 2011.
  30. رزمی، جعفر، نصرالهی، میثم، "زنجیره تامین سبز، طراحی ، برنامه ریزی، استقرار و ارزیابی"، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین. 1392.